วิถีไทย: เทศกาลปทุมมาราชินีป่าฝนชมความงามดอกไม้พื้นถิ่นอีสาน

Abstract

หัวเห็ดท้ายซอย อุทยานไม้ดอกเพลาเพลิน อำเภอคูเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ เปิดให้เข้าชมความงดงามของดอกกระเจียว ไม้ดอกพื้นถิ่นทางภาคอีสาน ภายใต้ชื่อ "เทศกาลปทุมมาราชินีป่าฝน Queen of rain forest" โดยนำดอกกระเจียวกว่า 10 สายพันธุ์จัดแสดงเต็มพื้นที่นับหมื่นต้น และเป็นสายพันธุ์ปรับปรุงพิเศษให้ได้ยลโฉมสวยงามเพลินตา สายพันธุ์ดอกกระเจียวที่นำมาแสดง เช่น สีขาวมองบลังค์ สีชมพูมะลิ สีแดงกุหลาบ แดงวิเชียร เชียงใหม่พิงค์ ปากนกแก้ว หงส์เหิน และเขียวช็อกโกแลต ซึ่งความพิเศษในปีนี้คือ การคิดค้นและพัฒนาผลิตภัณฑ์แปรรูปดอกกระเจียว ต่อยอดให้ชาวบ้านในชุมชนได้เพิ่มมูลค่าซึ่งเป็นหนึ่งในโครงการกระเจียวเพื่อน้องท้องอิ่ม ครั้งที่ 3 กับการย้อมสีผ้าจากสีธรรมชาติ และการตกแต่งกลิ่นหอมจากดอกกระเจียว โดยนำเอาดอกกระเจียวมาสกัดกลิ่นหอมและนำลงบนผืนผ้าพื้นถิ่นของอีสาน ด้วยเอกลักษณ์เฉพาะผสมผสานกับความรู้ในรูปแบบภูมิปัญญาดั้งเดิม ในช่วงเทศกาลปทุมมาราชินีป่าฝน นอกจากมีการจัดแสดงดอกกระเจียวสายพันธุ์ต่างๆ แล้ว ยังมีอีกโครงการที่ทำมาทุกปีคือการส่งเสริมความ รู้ให้กับเยาวชน ต่อยอดสิ่งใกล้ตัวนำมาสร้างมูลค่าและนำเอาดอกกระเจียวมาแปรรูปในโครงการ "กระเจียวเพื่อน้องท้องอิ่ม ครั้งที่ 3" โดยความร่วมมือระหว่างอุทยานไม้ดอกเพลาเพลิน กับสาขาวิชาออกแบบสิ่งทอและแฟชั่น คณะอุตสาหกรรมสิ่งทอ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ ที่นำบุคลากรผู้เชี่ยวชาญเรื่องการปรับปรุงโครงสร้างผ้า และการย้อมผ้าจากสีธรรมชาติและตกแต่งกลิ่นหอมจากดอกกระเจียวมาสอนและให้ความรู้เด็กนักเรียนทั้งหมด 6 โรงเรียน โดยสอนในเรื่องของการนำวัสดุธรรมชาติมาสกัดสี เช่น แก่นฝาง แก่นเข ใบโพธิ์ ใบมะม่วง ซึ่งสีทั้งหมดที่นำมาย้อมจะให้สีที่คล้ายกับสีธรรมชาติของดอกกระเจียวมากที่สุด ทั้งนี้ ยังมีเทคนิคการตกแต่งกลิ่นของดอกกระเจียวลงบนผ้าที่ย้อมสีธรรมชาติโดยวิธี Aroma Ball พร้อมใช้สารช่วยยึดอานุภาพกลิ่นให้คงทน เหมาะกับการใช้เส้นใยธรรมชาติมากที่สุด ถือเป็นที่แรกและที่เดียวเพื่อนำไปพัฒนาและต่อยอดผลิตภัณฑ์ชูความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของอีสาน พร้อมเปิดให้นักท่องเที่ยวได้สัมผัสกลิ่นอายความเป็นอีสานพื้นถิ่น ทั้งดอกไม้และเรื่องราวผ้าพื้นถิ่นกลิ่นหอมดอกกระเจียว ถือเป็นอีกหนึ่งสถานที่ท่องเที่ยวที่สร้างสีสันและส่งเสริมการเที่ยวเมืองไทยในช่วงกลางปีนี้ จัดระหว่างเดือนมิถุนายน-สิงหาคม 2561 เป็นฤดูกาลที่ดอกกระเจียวบานสะพรั่ง นางพรทิพย์ อัษฏาธร กรรมการผู้จัดการอุทยานไม้ดอกเพลาเพลิน กล่าวว่า เราได้นำดอกกระเจียวมาต่อยอดและส่งเสริมอยู่ในทุกปีตั้งแต่การเตรียมหัวพันธุ์ การผสมปุ๋ย เตรียมดินปลูก รวมถึงการวางหัวปลูกและส่งต่อให้เด็กๆ ในพื้นที่เรียนรู้การปลูกเพื่อการจำหน่าย ปีนี้เราอยากได้ความหลากหลายจึงได้จับมือกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ โดยแต่ละปีเราจะทิ้งดอกไม้หลังจัดแสดงเสร็จสิ้น แต่ปีนี้เราสามารถนำดอกไม้เหี่ยวเฉาไปทำน้ำหมัก ทำปุ๋ย และที่มากไปกว่านั้นคือ ได้นำมาต่อยอดให้น้องๆ ได้นำเอาส่วนต่างๆ ของต้นกระเจียว เช่น ใบ ดอก นำมาทดลองย้อมสี รวมถึงสีจากวัสดุธรรมชาติอื่นๆ เช่น แก่นฝาง แก่นเข ใบโพธิ์ ใบมะม่วง แต่คุณสมบัติของดอกกระเจียวที่เราคิดค้นขึ้นมาใหม่ก็คือการนำเกสรมาสกัดเป็นกลิ่นหอมได้ด้วยกระบวนการและเทคนิคจาก ดร.สมชาย อุดร อาจารย์ประจำสาขาวิชาวิศวกรรมเคมีสิ่งทอ และ ผศ.ภัทรานิษฐ์ สิทธินพพันธ์ คณะอุตสาหกรรมสิ่งทอ สาขาออกแบบแฟชั่น มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ ซึ่งได้มาร่วมแบ่งบันและสอนเทคนิคการย้อมสีจากธรรมชาติและการตกแต่งกลิ่นหอมลงบนผ้าให้ชาวบ้านและเด็กๆ เป็นการนำความรู้เดิมมาผสมผสานกับเทคนิคใหม่ ต่อยอด สร้างความหลากหลายให้กับชาวบ้านและเด็กๆ ในโครงการกระเจียวเพื่อน้องได้นำไปใช้ประโยชน์ สร้างอาชีพและรายได้เพิ่ม ทำให้ชุมชนเราเข้มแข็งขึ้นด้วยทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น อีกทั้งทำให้มีรายได้จากการสร้างผลิตภัณฑ์ออกสู่สากลได้อย่างไม่ยาก โดยเราได้ช่วยเหลือในการส่งต่อความรู้ให้เด็กๆ ในโรงเรียนทั้ง 6 โรงเรียนในจังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งโครงการย้อมสีจากวัสดุธรรมชาติและการตกแต่งกลิ่นหอมจากดอกกระเจียวในครั้งนี้ เราได้ความร่วมมือจากภาครัฐในการให้ความรู้ เพื่อนำเข้าสู่หลักสูตรการเรียนการสอนของโรงเรียนที่เข้าร่วมโครงการ คุณครูก็สามารถนำความรู้ไปสอน ซึ่งทางเพลาเพลินมีตลาดรองรับอยู่คือ จอยช็อปปิ้ง เพลส เมื่อทำได้ตามมาตรฐานที่ได้รับการยอมรับ เราจะรับซื้อผลิตภัณฑ์ทั้งหมดเพื่อนำเงินมาเข้าโครงการอาหารกลางวันต่อไป เราจะได้เห็นผลงานการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากดอกกระเจียวในรูปแบบของผ้าพื้นถิ่น โดยนำผ้าที่ได้ตกแต่งกลิ่นจากดอกกระเจียว การย้อมสีจากธรรมชาติ มาจัดแสดงโชว์ด้วย โดยมีการเปิดจำหน่ายเพื่อนำรายได้เข้าสู่โครงการกระเจียวเพื่อน้องท้องอิ่ม ครั้งที่ 3 พร้อมดอกปทุมมากระเจียวหลากหลายสายพันธุ์ จัดแสดงประติมากรรมวรรณคดีไทย กลางใจเมือง ณ ศูนย์การค้าเอ็มโพเรียม ในเดือนสิงหาคมที่จะถึงนี้ เพื่อนำรายได้จากการขายดอกกระเจียวและผลิตภัณฑ์ผ้าแปรรูปจากดอกกระเจียว เพื่อสมทบทุนอาหารกลางวันให้น้องๆ ที่ขาดแคลน "เทศกาลดอกกระเจียวหลากหลายสีสันภายในโรงเรือนจัดแสดงพันธุ์ไม้ตามฤดูกาลกับดอกกระเจียวที่จัดแต่งอย่างสวยงาม นอกจากนี้ยังมีไฮไลต์ที่น่าสนใจ เช่น ผ้าพื้นถิ่นกลิ่นกระเจียว การสอนการนำกระเจียวมาทำอาหารที่ทางเชฟรังสรรค์เมนูพิเศษในแบบพื้นบ้านสไตล์ฟิวชั่น การใช้คุณค่าและสรรพคุณที่เป็นประโยชน์ของดอกกระเจียว มาปรุงแต่งในแบบฉบับเพลาเพลิน".