วิทยาการคำนวณสอน'Coding' สร้างกระบวนการคิดตั้งแต่ประถม

Abstract

กรุงเทพธุรกิจ "เทคโนโลยี"เปรียบเสมือนหนึ่งอวัยวะของผู้คน เพราะทุกเรื่องราว ของการใช้ชีวิตล้วนเกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีทั้งสิ้น ทำให้ในปัจจุบันการเรียนการสอนด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี หรือคอมพิวเตอร์ ไม่ใช่เป็นเพียงการเรียนรู้เปิดปิดเทคโนโลยีเท่านั้น แต่ยังต้องมีการปลูกฝัง การรู้เท่าทันเทคโนโลยี และการใช้ให้เกิดประโยชน์มากที่สุด กลุ่มนักวิจัยรุ่นใหม่ 2 อาจารย์จากสาขาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (มก.) ธนาวินท์ รักธรรมานนท์ ,วัชรพัฐ เมตตานันท และผนวกเดช สุวรรณทัต นักวิจัยสถาบันนโยบายวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและนวัตกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) กลุ่มอาจารย์ที่ได้ร่วมออกแบบ "หลักสูตร วิทยาการคำนวณ" สำหรับเด็กประถมศึกษาปีที่ 1 จนถึงมัธยมศึกษาปีที่ 6 เตรียมพร้อมการเรียนรู้ เกี่ยวกับเทคโนโลยีตั้งแต่คอมพิวเตอร์เบื้องต้น ไปจนถึงการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์หรือ การเขียนโค้ด (Coding) และการรู้เท่าทันเทคโนโลยี "วิทยาการคำนวณ" สอน Coding ธนาวินท์ กล่าวว่า เทคโนโลยีใหม่ๆ เกิดขึ้น และเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว แต่เด็กไทยยังขาด ความรู้ด้านเทคโนโลยี รู้เท่าทันเทคโนโลยี จึงต้องมี การปลูกฝังให้เด็ก ๆ เข้าใจและรู้จักใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีให้มากขึ้น กลุ่มอาจารย์ด้านวิทยาศาสตร์ วิศวกรรมคอมพิวเตอร์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.)และสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน(สพฐ.) ได้ร่วมกันจัดทำหลักสูตร วิชาวิทยาการคำนวณ ซึ่งเดิมคือวิชาคอมพิวเตอร์เทคโนโลยี ที่อยู่ในหมวดการงานพื้นฐานอาชีพ แต่เมื่อเปลี่ยนแปลงหลักสูตรดังกล่าว ทำให้วิชาวิทยาการคำนวณ อยู่ในหมวดวิชาวิทยาศาสตร์ วัชรพัฐ กล่าวว่า ภาพรวมวิชาวิทยาการคำนวณ มีเนื้อหา 3 ส่วนหลักๆ คือ 1.วิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ ฝึกให้เด็กได้เรียนรู้กระบวนการคิด การคำนวณ รวมถึงการเขียนโค้ดหรือการเขียนโปรแกรม ซึ่งแต่ละระดับช่วงชั้นจะเรียนรู้แตกต่าง กันออกไป เช่น เด็กป.1 เป็นการเรียนโดยใช้รูปแบบการเขียนโปรแกรม ผสมผสานกับการปลูกฝังกระบวนการคิด การคำนวณ เด็กไม่ได้เป็น การยุ่งเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ เน้นการคิดอย่างเป็นลำดับขั้นตอน โดยผ่านการเรียนรู้ผ่านกิจกรรม เกม อย่าง จิกซอว์ พอขึ้นประถมปลาย เป็นการใช้ คอมพิวเตอร์ แต่คำสั่งจะเป็นเกมจิกซอว์เหมือนเดิม เป็นการกำหนดบล็อกคำสั่งให้เด็ก ได้เรียนรู้จากคอมพิวเตอร์ วางแผนให้เด็กได้ เรียนรู้การเขียนโปรแกรม โดยที่เด็กไม่ต้องเหนื่อยและจดจำแต่เรียนรู้อย่างเข้าใจ มีความคิดต่อยอด พอมัธยมศึกษา เด็กถึงเขียน โปรแกรมจริงๆ ส่วนที่ 2 เป็นการเรียนรู้ไอซีที ที่จะมีลักษณะใกล้เคียงกับวิชาเทคโนโลยีแบบเดิม เป็นการเรียนรู้การนำเทคโนโลยีมาใช้สร้างสรรค์หรือประโยชน์ได้อย่างไรบ้าง และส่วนที่ 3 การรู้เท่าทันเทคโนโลยี สอนให้เด็กอยู่กับเทคโนโลยีได้อย่างปลอดภัย รู้เท่าทันและใช้เทคโนโลยีอย่างมีความสุข สร้างกระบวนการคิด"เด็กประถม" ผนวกเดช กล่าวว่า การเรียนรู้คอมพิวเตอร์ เป็นหน้าที่ของเด็กๆ ทุกคน เพราะตอนนี้การใช้ชีวิตของผู้คนล้วนต้องใช้คอมพิวเตอร์ ทักษะด้านนี้เป็นทักษะพื้นฐานที่ไม่ใช่เน้นให้เด็กใช้คอมพิวเตอร์เป็น แต่สอนให้เด็กหัดคิด หัดวางแผน หัดเรียงลำดับขั้นตอน ซึ่งการเขียนโค้ดสามารถปรับให้เหมาะสมกับเด็ก แต่ละช่วงวัยได้โดยที่เด็กไม่ต้องจับคอมพิวเตอร์ เป็นการเล่นอย่างสนุกสนาน เรียนรู้ผ่านตัวละคร มีเงื่อนไข ใช้เหตุผลเชิงตรรกะ เป็นพื้นฐานในการ คิดวางแผนสิ่งต่างๆในอนาคต โดยโจทย์เรื่องราว จะเชื่อมโยงกับชีวิตประจำวันของเด็ก เช่น การวางแผนขึ้นรถเมล์ เป็นต้น "การเขียนโคด (Coding) วิชาภาคบังคับที่ใช้ในทุกโรงเรียน โดยเริ่มใช้ในระดับประถมศึกษาปีที่ 1 ประถมศึกษาปีที่ 4 มัธยมศึกษาปีที่ 1 และมัธยมศึกษาปีที่ 4 ในเดือนพ.ค.2561 ที่ผ่านมา โดยเป็นการเรียนแบบเข้าใจ ไม่ใช่เรียนแบบจดจำ และเพื่อเป็นการให้ครูได้ปรับตัว และผ่านการอบรม จึงได้เริ่มใช้ในระดับดังกล่าว" ผนวกเดช กล่าว"แบบเรียนใหม่" การ์ตูนโตพร้อมเด็ก ธนาวินท์ กล่าวว่า หนังสือแบบเรียน ที่ใช้ ในหลักสูตรดังกล่าวนั้น ไม่ได้มีการบังคับว่าต้องใช้หนังสือแบบเรียนอย่างไร แต่สำหรับหนังสือแบบเรียนที่ได้จัดทำขึ้นนั้น จะมีความพิเศษเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมคือหนังสือ แบบเรียนเมื่อก่อนจะมีแต่ตัวหนังสือและ แบบฝึกหัด แต่หนังสือแบบเรียนใหม่นี้ เป็น การเรียนรู้ที่ได้ทั้งความรู้ ความสนุกไปพร้อมกัน โดยหนังสือแบบเรียนใหม่ มีลักษณะการ์ตูน ที่มีตัวละคร เป็นเรื่องเป็นราวให้เด็กติดตาม เสมือนตัวละครโตไปพร้อมๆ กับเด็ก และสอดแทรกเกร็ดความรู้ให้เด็กคิดไปด้วยกัน ซึ่งป.1 อาจจะเป็นหนังสือมีภาพมากกว่าตัวละคร แต่พอป.4 และระดับที่สูงขึ้นก็จะมีตัวหนังสือมากขึ้นตามลำดับ "ต้องยอมรับว่าตอนนี้คนเริ่มใช้หนังสือน้อยลง และทุกคนมักมองว่าหนังสือเป็นเรื่องน่าเบื่อ จึงได้พัฒนาหนังสือแบบเรียนเป็นหนังสือที่สนุก น่าสนใจ โดยปี 2562 นี้จะเริ่ม จัดทำและใช้หนังสือแบบเรียนในระดับชั้น ป.2 ป.5 ม.2 และม.5"ธนาวินท์ กล่าวเขียนโปรแกรมเป็นตั้งแต่มัธยมฯ วัชรพัฐ กล่าวว่า หนังสือและหลักสูตรแต่ละช่วงชั้นมีเป้าหมายแตกต่างกัน สำหรับเด็กประถม ไม่ได้สอนให้เขียนโปรแกรมได้ทันที แต่เป็นการฝึกขั้นตอนกระบวนการคิด การแปลงความคิดให้เป็นโปรแกรม การแก้ปัญหา รู้เท่าทันเทคโนโลยีผ่านกระบวนการเล่นที่สนุก ไปพร้อมๆ กับตัวละครในแบบเรียน ส่วนมัธยมศึกษา เป็นการสอนให้เด็กได้รู้จักการเขียน โปรแกรม และรู้เท่าทันเทคโนโลยี เมื่อเด็กจบ มัธยมศึกษาตอนปลายจะสามารถเขียนโปรแกรม โคดดิ้งได้โดยไม่ต้องให้เข้าเรียนมหาวิทยาลัย "ทักษะกระบวนการคิด เป็นอะไรที่ฝึกได้ และที่ผ่านมาปัญหาของประเทศไทยเกิดจากไม่เคยได้ฝึกเด็ก เพราะไม่มีวิชาไหนสอนให้เด็กคิด ทั้งที่ ทักษะการคิดเป็นสิ่งที่ฝึกได้ สร้างได้ และวิชานี้ จะช่วยฝึกทักษะการคิด อย่างเป็นระบบ มีเหตุผล และการรู้เท่าทันเทคโนโลยี" วัชรพัฐ กล่าว ธนาวินท์ รักธรรมานนท์ "ตัวละครในแบบเรียนจะโตไปพร้อมกับเด็ก เป็นเรื่องราวของตัวละครและเด็กๆ ได้ช่วยกัน หาทางออกแก้ปัญหา" วัชรพัฐ เมตตานันท "กระบวนการคิด เป็นอะไรที่ฝึกได้ที่ผ่านมาปัญหาของประเทศไทยเกิดจากไม่เคยได้ฝึกเด็ก" ผนวกเดช สุวรรณทัต "ทักษะโคดดิ้งเป็นทักษะพื้นฐานที่ไม่ใช่เน้นให้เด็กใช้คอมพิวเตอร์เป็น แต่สอนให้เด็กหัดคิด หัดวางแผน"