ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการบริโภคผลิตภัณฑ์เสริมอาหารของคนวัยทำงานในเขตกรุงเทพมหานคร

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์หาองค์ประกอบของปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการบริโภคผลิตภัณฑ์เสริมอาหารของกลุ่มคนวัยทำงาน ในเขตกรุงเทพมหานคร โดยทำการทบทวนวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมผู้บริโภคสามารถใช้เป็นตัวแปรในการศึกษาพฤติกรรมในการบริโภคผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร และจัดทำแบบสอบถาม เพื่อเก็บข้อมูลจำนวน 400 ชุด จากนั้นจึงนำผลการจัดองค์ประกอบมาทำการจัดกลุ่มผู้บริโภคผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ด้วยเทคนิคการจัดกลุ่มข้อมูล (K-Means Clustering) ผลการศึกษา พบว่าสามารถจัดตัวแปรจำนวน 26 ตัว และแบ่งเป็นองค์ประกอบของปัจจัยได้ทั้งหมด 4 ด้าน ได้แก่ ด้านคุณลักษณะของผลิตภัณฑ์ มี 10 ตัวแปรย่อย ด้านค่านิยมทางสังคมมี 9 ตัวแปรย่อย ด้านราคาและการส่งเสริมการขายมี 5 ตัวแปรย่อย และด้านความสะดวกและความไว้วางใจ มี 2 ตัวแปรย่อย โดยมีค่าสถิติของไคเซอร์-ไมเยอร์-โอลคิน (KMO) เท่ากับ 0.92 และค่าสถิติไค-สแควร์ (c2) ที่ใช้ในการทดสอบมีค่าเท่ากับ 6810.30 มีพิสัยของค่าไอเกนอยู่ระหว่าง 2.363-5.496 และมีค่าความแปรปรวนสะสมร้อยละ 62.31 องค์ประกอบที่ 1 กลุ่มคุณลักษณะของผลิตภัณฑ์ มีค่าไอเกน 5.496 และมีค่าความแปรปรวนสะสมร้อยละ 21.138 องค์ประกอบที่ 2 กลุ่มค่านิยมทางสังคม มีค่าไอเกน 4.789 และมีค่าความแปรปรวนสะสมร้อยละ 18.418 องค์ประกอบที่ 3 กลุ่มราคาและการส่งเสริมการขาย มีค่าไอเกน 3.554 และมีค่าความแปรปรวนสะสมร้อยละ 13.670 องค์ประกอบที่ 4 กลุ่มความสะดวกและความไว้วางใจ มีค่าไอเกน 2.363 และมีค่าความแปรปรวนสะสมร้อยละ 9.089 การจัดแบ่งกลุ่มด้วยวิธี K-Mean Cluster analysis โดยใช้ตัวแปรทั้ง 4 องค์ประกอบมาหาค่าระยะห่างระหว่างค่ากลางของทั้ง 2 Cluster จะพบว่า Cluster ที่ 1 มีระยะห่างจาก Cluster ที่ 2 อยู่ที่ 2.390 ได้แบ่งกลุ่มออกเป็น 2 กลุ่ม คือ โดยมีค่าเฉลี่ยของตัวแปร Standardized ของแต่ละกลุ่มดังนี้จำนวน 4 ด้าน โดยในทุกด้านกลุ่มแรกเป็นกลุ่มที่มีความสามารถในการซื้อสูงมากกว่ากลุ่มที่สองในทุกด้าน ได้แก่ ด้านคุณลักษณะของผลิตภัณฑ์ ด้านความสะดวกและความไว้วางใจ ด้านค่านิยมทางสังคม ด้านราคาและการส่งเสริมการขาย

The aim of this study was to assess the exploratory factor of the influencing factor to buying supplementary diet of working person in Bangkok. The literatures reviewed on the consumer behavior toward buying supplementary diet were studied to generate the variables to use in the questionnaire. The questionnaire was designed to collect the data from the consumers, working persons, in Bangkok. In total, there were 400 respondents in the study. The K-Means clustering was applied to the data for classified the consumers. The results showed that there were four components of the 26 variables for the influencing factor to buying supplementary diet. The four components were 1) the product characteristics, 2) the social values, 3) price and promotions, and 4) place to buy and trust of product. The Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) and the chi-square (χ2) was 0.92 and 6810.3, respectively, which was statistically significant (p≤0.05). All elements had a range of Eigen value of 2.363 to 5.496, and the cumulative variance of 62.31. The first component, the product characteristics, had Eigen value of 5.496 and cumulative variance of 21.138. The second component, the social values, had Eigen value of 4.789 and cumulative variance of 18.418. The third component, price and promotions, had Eigen value of 3.554 and cumulative variance of 13.670. The forth component, place to buy and trust of product, had Eigen value of 2.363 and cumulative variance of 9.089.In addition, there were two clusters, from the K-Means clustering according to the four components. The distance between cluster one and cluster two as 2.390. There were higher level in all four components of cluster one than in cluster two. Keywords: consumer behavior, supplementary diet, market stimulant

วิทยานิพนธ์นี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ ปีการศึกษา 2560 ลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ